دوره 14 (1401)
دوره 13 (1400)
دوره 12 (1399)
دوره 11 (1398)
دوره 10 (1397)
دوره 9 (1396)
دوره 8 (1395)
دوره 7 (1394)
دوره 6 (1393)
دوره 5 (1392)
دوره 4 (1391)
دوره 3 (1390)
دوره 2 (1389)
دوره 1 (1388)
موضوعات = تصحیح نسخ خطی متون ادب فارسی
تعداد مقالات: 81
تصحیح و گزارش لغات، اصطلاحات و عباراتی از نزهت‌نامۀ علائی
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 18 خرداد 1401
چکیده
نزهت‌نامۀ علائی از مهمترین دائره‌المعارف‌های کهن تاریخ ادبیات فارسی است که به سبب سرشت خاص خویش، متنی چند دانشی به شمار می‌آید و مخاطب هنگام مطالعۀ آن با مطالب گوناگونی روبرو می‌شود. این متن ترکیبی ... بیشتر
مسلک العارفین کهن‌ترین متن بازمانده از طریقت خواجگان
مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده، انتشار آنلاین از تاریخ 27 تیر 1401
چکیده
چکیده مسلک العارفین کهن‌ترین متن بازمانده از طریقت خواجگان یکی از متون دوره پیشانقشبندی مربوط به دورۀ خواجگان کتابی است با عنوان مسلک العارفین که مؤلف آن فردی به نام محمد بن احمد بن محمد بخاری و یا محمد ... بیشتر
معرفی و سبک‌شناسی نسخۀ خطی ترجمۀ تاریخ آل‌عثمان
دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 1-17
چکیده
تاریخ آل‌عثمان جزو متون تاریخی دورۀ عثمانی است که در یک مقدمه و دوازده مقاله در شرح احوال سلسلۀ عثمانی به نگارش درآمده است. این اثر شرح وقایع و اتفاقات دولت عثمانی از مبدأ پیدایش تا زمان راغب پاشا و خلاصۀ ... بیشتر
ضرورت تصحیح دوبارة رباعیات ابوالوفای خوارزمی
دوره 14، شماره 2 ، شهریور 1401، ، صفحه 103-125
چکیده
خواجه ابوالوفای خوارزمی (ف. 835 ق.) از شاعران و عارفان نیمۀ دوم قرن هشتم و نیمۀ اول قرن نهم است. موضوع این مقاله بازنگری رباعیات ابوالوفای خوارزمی (تصحیح بهشتی شیرازی)، ازنظر کیفیّت تصحیح و سندیّت آنها در ... بیشتر
نسخه‌شناسی کهن‌ترین جامع روایات حماسۀ یتیم‌نامه و دیگر دست‌نویس‌های آن
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 73-90
چکیده
دورۀ صفویه تأثیر مهمی در جهت‌دهی به حوزه‌های مختلف ادبی، به‌ویژه روایت‌های داستانی داشت. در این عهد، روایت‌های داستانی در انواع ادبی حماسی، غنایی و تعلیمی، تنوّع و تعدّد بسیاری یافت. در این میان، ... بیشتر
تأمّلی در ضبط و شرح چند بیت از سنایی غزنوی در حدیقةالحقیقة مصحَّح یاحقی و زرقانی
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 91-109
چکیده
بدون شک تصحیح دقیق و علمی متون کهن فارسی نخستین و مهمترین پایه و زیربنای تحقیقات ادبی این مرز و بوم است. در این میان توجه به آثار برجسته و شاهکار ادب فارسی اهمیت بسزایی دارد. حدیقةالحقیقه سنایی غزنوی ... بیشتر
نکته‌هایی دربارة ارتباط سرنویس‌ها با ساخت داستان در شاهنامه و پیشنهادهایی برای گزینش بسامان‌تر
دوره 14، شماره 1 ، فروردین 1401، ، صفحه 111-125
چکیده
سرنویس‌های شاهنامه عبارت‌های قرارگرفته در میان ابیات‌اند که بیانگر رخدادهای مهم در داستان هستند. سرنویس‌ها کارکردهای مختلفی دارند که مهمترین آنها مشخص‌کردن بخش‌های داستان است. با خواندن داستان‌های ... بیشتر
اعتبار نسخۀ سن‌ژوزف در تصحیح شاهنامۀ فردوسی
دوره 13، شماره 4 ، دی 1400، ، صفحه 87-103
چکیده
نسخۀ سن‌ژوزف یکی از نسخه‌های معتبر شاهنامه است که شاهنامه‌پژوهان پس از چاپ نسخه‌برگردان آن در ایران، برای تصحیح بیت‌های شاهنامه به آن توجه ویژه‌ای نشان دادند. برخی پژوهشگران با بررسی بخش اندکی از ... بیشتر
آسیب‌شناسی تصحیح نزهة العقول فی لطایف الفصولِ ابوطاهر محمد بن محمد یحیی عوفی
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 33-47
چکیده
در این پژوهش آسیب‌های تصحیحی متن نزهة العقول فی لطایف الفصول بررسی می‌شود؛ نویسندگان با ارائة شاهد و مثال‌های گوناگون درپی اثبات این امر برآمده‌اند. نزهة العقول فی لطایف الفصول نثری با موضوع اخلاق ... بیشتر
تصحیح قیاسی یا تغییر ذوقی؟ نقدی بر تصحیح مجدّد عتبة‌الکتبة
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 67-89
چکیده
کتاب عتبة‌الکتبة انشای منتجب‌الدین بدیع جوینی مشتمل بر مراسلات دیوانی و مکاتبات اخوانی عهد سلطان سنجر سلجوقی است. این کتاب به‌اهتمام علامه قزوینی و استاد اقبال آشتیانی براساس عکسِ تنها نسخۀ موجود ... بیشتر
لزوم بازنگری و تصحیح مجدد دیوان فراهی هروی
دوره 13، شماره 3 ، مهر 1400، ، صفحه 91-112
چکیده
معین الدین فراهی هروی،متخلّص به معین/معینی، شاعر،هنرمند،فقیه و مفسّر قرآن در نیمۀ دوم قرن نهم و سدۀ آغازین قرن دهم(ف907)است.دیوان منتسب به او-وبه زعم مصحّح دیوان قطعی او-در سال1395به همّت احمد بهشتی شیرازی ... بیشتر
ضرورت تصحیح مجدّد دیوان جلال طبیب شیرازی
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 33-52
چکیده
جلال‌الدین احمد بن یوسف معروف به جلال طبیب شیرازی از پزشکان و شاعران قرن هشتم هجری قمری است. او پزشک مخصوص شاه‌شجاع بود و از او در تذکره‌هایی مانند سفینة خوشگو، تذکرة‌الشعرای دولتشاه سمرقندی و عرفات‌العاشقین ... بیشتر
پیشنهادهایی دربارة تصحیح منظومة شاهنامة اسدی (زرّین‌قبانامه)
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 53-74
چکیده
شاهنامة اسدی (زرّین‌قبانامه) یکی از بلندترین منظومه‌های حماسیِ پس از شاهنامه است که به موضوع پهلوانی‌های زرّین‌قبا و خاندان رستم در عهد پیامبری سلیمان نبی (ع) و پادشاهی کیخسرو می‌پردازد. سرایندة این ... بیشتر
نسخه‌ای تازه از مثنوی «محب و محبوب» و اهمیت آن در تصحیح دوبارۀ منظومه
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 75-96
چکیده
مثنوی «محب و محبوب» منظومه‌ای است که شاعری به نام اختیار در سال 830 قمری آن را در نوع ادبی ده‌نامه به نظم درآورده است. این منظومه به ماجرای عشق شاهزاده‌ای به نام محب می‌پردازد که در خواب، دختری زیبارو ... بیشتر
معرفی رسالۀ کمال اظهری شیرازی به همراه تحلیل ساختاری و محتوایی آن
دوره 13، شماره 2 ، تیر 1400، ، صفحه 97-118
چکیده
در این مقاله، بوداق اظهری شیرازی (ت. 991 ق.) و دیوان اشعار وی معرفی شده که نویسنده، آن را رسالۀ کمال نامیده است. دربارۀ این شاعر گمنامِ عصر صفوی و دیوان اشعار او تاکنون پژوهشی انجام نشده است. کتابت دیوان ... بیشتر
شاعری از بخارا بازشناخت مشفقی بخارائی و ضرورت تصحیح و انتشار کلیّات او به همراه معرفی کامل‌ترین نسخۀ دیوان شاعر
دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 39-54
چکیده
شعر فارسی در بخارا با شاعران بزرگی مانند رودکی و شهید بلخی رونق و کمال یافت و در طول قرون گذشته شاعران بسیاری در آن سرزمین ظهور کردند. عبدالرحمن مشفقی بخاری، شاعر و طنزپرداز قرن دهم (995‑945) ورارود، با همۀ ... بیشتر
بررسی و نقد تصحیحِ تذکرةالأولیاء عطار به‌اهتمام محمدرضا شفیعی کدکنی
دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 79-98
چکیده
تذکرةالأولیاء از مهمترین منابع عرفانی فارسی در شرح احوال و سخنان مشایخ صوفیه است. عطار نیشابوری این اثر را با توجه به آثار تألیفشدۀ پیش از خود مانند طبقاتالصوفیه، حلیةالأولیاء، رسالۀ قشیریه ... بیشتر
مذهبی‌نگاری در نسخۀ مصوّر حملۀ حیدری باذل مشهدی (نسخۀ مورّخ ۱۲۲۲، نگهداری‌شده در کتابخانۀ ملّی فرانسه)
دوره 13، شماره 1 ، فروردین 1400، ، صفحه 99-123
چکیده
مذهبی‌نگاری به معنی ترسیم صحنه‌های دینی و مذهبی اعم از صحنه‌های جنگ، شمایل‌نگاریِ ائمه و روایات مربوط به زندگی آنان، جنگ‌های حضرت علی (ع) و حوادث کربلاست. شمایل‌نگاری مذهبی در ابتدا بیشتر به قصه‌های ... بیشتر
تصحیح ابیاتی از دیوان رشیدالدین وطواط
دوره 12، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 37-51
چکیده
دیوان رشیدالدین وطواط تصحیح سعید نفیسی تنها چاپ دیوان شاعر است. کتابخانۀ بارانی در تهران این کتاب را در سال 1339 منتشر کرد و از آن تاریخ تا امروز هیچ تصحیح دیگری از دیوان اشعار رشید وطواط صورت نگرفته است. ... بیشتر
ضرورت تصحیح مجدّد دیوان مجدالدین همگر
دوره 12، شماره 4 ، دی 1399، ، صفحه 127-146
چکیده
خواجه مجدالدین همگر، شاعر توانای عصر اتابکان فارس، به‌ویژه ابوبکر سعد و سعد ابوبکر زنگی است. دیوان او بیش از 7000 بیت دارد و تصحیح علمی آن مانند دیگر میراث‌های مکتوب، به حفظ و ماندگاریِ نمونه‌ای از متون ... بیشتر
مقایسة تحلیلی دو ترجمة عوارف‌المعارف با توجه به تفاوت دیدگاه مترجمان
دوره 11، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 17-30
چکیده
می‌توان گفت نوع مخاطبانِ یک اثر و بستری که نوشته در آن نشو و نما می‌یابد، تعیین‌کننده و پردازشگرِ محتوایی نو و دگرگونه از مفهومی واحد است و در متنی که به اقتضای حال خوانندگان پدید می‌آید، تأثیر خود ... بیشتر
ملاحظاتی دربارة منظومة شبرنگ‌نامه
دوره 11، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 31-46
چکیده
شبرنگ‌نامه از سراینده‌ای ناشناس و یکی از منظومه‌های پهلوانی مهم پس از شاهنامه است. این اثر که گویا در سدة ششم سروده شده است دربارة کین‌ستانی شبرنگ، پور دیو سپید، از رستم و ایرانیان سخن می‌گوید. شبرنگ ... بیشتر
رد انتساب عجایب‌الدنیا به ابوالموید بلخی برحسب مقایسه این اثر و عجایب مندرج در گرشاسب‌نامه اسدی طوسی
دوره 11، شماره 4 ، دی 1398، ، صفحه 95-112
چکیده
به ابوالموید بلخی کتابی با عنوان عجایب‌الدنیا منسوب است که برخی به قطعیت، آن را از وی دانسته و معتقدند در قرن هفتم دخل و تصرفاتی در آن ایجاد شده است. ابوالموید صاحب شاهنامه‌ای منثور بوده که بخشی از آن ... بیشتر
نقد عرفات‌العاشقین با تکیه بر مجموعۀ لطایف و سفینۀ ظرایف
دوره 11، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 25-41
چکیده
به‌سبب شرایط نامناسب تاریخی، سیاسی و اجتماعی، بسیاری از نسخه‌های معتبر آثار ادبی ازجمله دیوان برخی از شاعران در طول تاریخ از بین رفته است؛ به همین سبب می‌توان از سفینه‌های شعری که دربردارندۀ گزیده‌ای ... بیشتر
ضرورت تصحیح دوبارة دیوان حکیم حاج ملّا هادی سبزواری
دوره 11، شماره 3 ، مهر 1398، ، صفحه 61-82